آیه سوم سوره مبارکه بقره:
الَّذینَ یُؤْمِنُونَ بِالْغَیْبِ وَ یُقیمُونَ الصَّلاةَ وَ مِمَّا رَزَقْناهُمْ یُنْفِقُونَ (3)
ترجمه:همان کسانی که به غیب ایمان دارند و نماز را برپا می دارند و از آنچه روزیشان داده ایم انفاق می کنند.
سوالات تدبری:
1- منظور از غیب چیست؟
2- ایمان به غیب چگونه محقق می شود؟
3- منظور رابطه بین تقوا و ایمان به غیب چیست؟
4- فرق اقامه نماز و خواندن نماز چیست و چرا اقامه گفته است؟
5- انفاق یعنی چه ؟
6- چرا رزق دادنش را به رخ ما کشیده است؟
7- ترتیب ذکر این سه صفت دلیل خاصی دارد؟
8- رابطه صلاه و انفاق چیست و چرا نشانه تقوی است؟
9-..
شرح:
متقین چه مشخصاتی دارند؟
چون فطرت سالمی دارند به این حقیقت اعتراف دارند که موجودی محتاج هستند و احتیاجشان به چیزی است که خارج از ذات خودشان است یعنی شخصی که سلامت فطرت داشته باشد خواه ناخواه ایمان به موجودی دارد که هستی خودش و هستی همه عالم، مستند به آن موجود است.
پس متقین ایمان به غیب دارند و افق دید و جهان بینی آنها محدود به ماده و محسوسات نیست.
رسالت قرآن نیز در این راستاست یعنی می خواهد دید انسان را از قشر تنگ و نازک عالم شهادت و محسوسات خارج ساخته و او را متوجه عالم پر عظمت غیب سازد.
ملائک،روح،لوح محفوظ، عرش و کرسی، بهشت وجهنم، و حتی روح و روان انسانها بخشی از عالم غیب هستند که متقین به آن ایمان دارند.
تاکید قرآن برای باز کردن افق دید انسان بخاطر اینست که احساسات و رفتار افراد تابع جهان بینی و ایمان آنهاست.
شخص سلیم الفطره بعد از آنکه به چنین موجود غیبی ایمان آورد و معتقد شد که او حتی دقیقه ای از حوائج موجودات غافل نمی ماند آنوقت باور می کند که او لحظه ای نیز از هدایت بندگانش غافل نمی ماند و راه نجات را به آنان نشان می دهد.
به این ترتیب سر از مساله توحید و نبوت و معاد در می آورد و در نتیجه خود را ملزم می داند که در برابر آن مبدا یکتا خضوع کند چون خالق و ربِ او و بِّ همه عالم است و نیز خود را ملزم می داند که در جستجوی هدایت او برآید و وقتی به هدایت او رسید،آنچه در وسع او هست از مال و جاه و علم و فضیلت را در راه احیاء آن هدایت و نشر آن دین، بکار می بندد و این همان نماز و انفاق است اما نه نماز و زکات مصطلح قرآنی چرا که گفتار ما درباره شخص سلیم الفطره ای است که اینها را در فطرت خود می یابد، بلکه نماز و زکاتی که فطرتش بگردنش می اندازد و او هم از فطرتش می پذیرد.
به عبارت دیگر انسان به حسب فطرت سالم خود در می یابد که مهمترین کار بنده دو چیز است: یکی توجه به خدا و دیگر توجه به مردم و انفاق کردن در راه خدا.
صادق می خواهم از قرآن و مفاهیم و نکات آن در حد فهم خودم و مطالعات خودم و همچنین از احادیث و کتب مهم در مورد مطالب دینی و زندگی ساز صحبت کنم |